Main menu:
CIP - Каталогизација у публикацији
Народна библиотека Србије, Београд
61
MD : Medical Data : medicinska revija = medical review / glavni i odgovorni urednik Dušan Lalošević. - Vol. 1, no. 1 (2009)- . - Zemun : Udruženje za kulturu povezivanja Most Art Jugoslavija ; Novi Sad : Pasterovo društvo, 2009- (Beograd : Scripta Internacional). - 30 cm
Dostupno i na: http://www.md-medicaldata.com. - Tri puta godišnje.
ISSN 1821-1585 = MD. Medical Data
COBISS.SR-ID 158558988
Authors
Tamara Živić1,2, Eliana Garalejić2, Strahinja Križak2, Aleksa Radivojević2, Artur Bjelica1,3
1Medicinski fakultet Novi Sad, Univerzitet u Novom Sadu, Novi Sad, Srbija
2Specijalna bolnica za ginekologiju sa porodilištem „Jevremova“, Beograd, Srbija
3Klinika za ginekologiju i akušerstvo, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad, Srbija
UDK: 618.177-074 504.5
The paper was received / Rad primljen: 01.09.2024
Accepted / Rad prihvaćen: 27.09.2024.
Correspondence to:
dr Tamara Živić,
Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet;
Specijalna bolnica za ginekologiju sa porodilištem “Jevremova“ Medigroup, Beograd
tel.: 065 2333 781
e-mail: zivictamara175@gmail.com
Sažetak
Uvod: Neplodnost se definiše kao nemogućnost postizanja kliničke trudnoće nakon 12 meseci redovnog i nezaštićenog seksualnog odnosa. Svetska zdravstvena organizacija (SZO) definiše endokrine disruptore (EDC) kao „egzogenu supstancu ili smešu koje menjaju funkciju(e) endokrinog sistema (ometaju sposobnost hormona da se veže za predviđeni receptor) i posledično izazivaju štetne zdravstvene efekte u organizmu, njegovom potomstvu ili (pod)populacijama“. Cilj ovog preglednog rada je da se ukaže na važnost pravovremene detekcije EDC (ftalata, bisfenola, PFAS, parabena, usporivača plamena, pesticida, triklosana i dioksina) i njihov uticaj na kvalitet jajnih ćelija i spermatozoida. Zaključak: Iako je ograničena upotreba EDC u velikom broju zemalja njihova prisutnost je otkrivena u ljudskom urinu, serumu, amnioskoj tečnosti trudnica, majčinom mleku i u spermi. Glavni ključ u odbrani od EDC-s je pravovremena detekcija kao i adekvatan terapijski pristup radi smanjena njihovog toksičnog efekta.
Ključne reči:
neplodnost, endokrini disruptori, spermatozoidi, jajne ćelije.
Abstract
Introduction: Infertility is defined as the inability to achieve clinical pregnancy after 12 months of regular, unprotected sexual intercourse. The World Health Organization (WHO) defines endocrine disruptors (EDCs) as „an exogenous substance or mixture that alters function(s) of the endocrine system (disrupting the hormone’s ability to bind to its intended receptor) and consequently causes adverse health effects in an organism, its offspring, or (sub)populations.” The aim of this study is to highlight the importance of timely detection of EDCs (phthalates, bisphenol A, PFAS, parabens, flame retardants, pesticides, triclosan, and dioxins) and their impact on the quality of oocytes and spermatozoa. Conclusion: Despite the restrictions on the use of EDCs in many countries, their presence has been detected in human urine, serum, amniotic fluid of pregnant women, breast milk, and sperm. The main key to defense against EDCs is timely detection as well as an adequate therapeutic approach to reduce their toxic effect..
Key words:
infertility, endocrine disruptors, spermatozoa, oocyte
References:
PDF: 04 - Živić T. et al MD-Medical Data 2024;16(3) 149-152.pdf