Main menu:
CIP - Каталогизација у публикацији
Народна библиотека Србије, Београд
61
MD : Medical Data : medicinska revija = medical review / glavni i odgovorni urednik Dušan Lalošević. - Vol. 1, no. 1 (2009)- . - Zemun : Udruženje za kulturu povezivanja Most Art Jugoslavija ; Novi Sad : Pasterovo društvo, 2009- (Beograd : Scripta Internacional). - 30 cm
Dostupno i na: http://www.md-medicaldata.com. - Tri puta godišnje.
ISSN 1821-1585 = MD. Medical Data
COBISS.SR-ID 158558988
Authors
Nikolina Marić1,2 , Igor Nosek1,3 , Goran Knezović1,4 , Radomir Ilić 5 , Nemanja Gvozdenović 6 , Arsen Uvelin7 , Vesna Mijatović Jovin8
1Medicinski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu, Novi Sad, Srbija
2Zavod za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad, Novi Sad, Srbija
3Centar za imidžing dijagnostiku, Institut za onkologiju Vojvodine, Sremska Kamenica, Srbija
4Klinika za neurologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad, Srbija
5Odeljenje urgentne hirurgije, Urgentni centar Vojvodine, Novi Sad, Srbija
6Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za urgentnu medicinu, Novi Sad, Srbija
7Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za anesteziju i perioperativnu medicine, Novi Sad, Srbija
8Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za farmakologiju, toksikologiju i kliničku farmakologiju, Novi Sad, Srbija
UDK: 613.81:616-001
The paper was received / Rad primljen: 07.12.2018.
Accepted / Rad prihvaćen: 11.12.2018
Correspondence to:
Vesna Mijatović Jovin
Department of Pharmacology, Toxicology and Clinical Pharmacology
Faculty of Medicine, University of Novi Sad
Hajduk Veljkova 3, 21 000 Novi Sad
e-mail: vesna.mijatovic-jovin@mf.uns.ac.rs
Sažetak
Uvod: Trauma predstavlja značajan globalni problem, posebno među mladima. Vodeći je uzrok smrti ljudi starosti do 44 godine. Etanol je zbog dostupnosti, cene i tradicije konzumiranja alkoholnih pića najčešće zloupotrebljavana psihoaktivna supstanca, čija je upotreba povezana sa brojnim fatalnih i nefatalnih trauma. Cilj: Ispitati povezanost vrste traume sa alkoholemijom kod pacijenata zbrinutih zbog traume, u čijoj je krvi dokazan etanol u koncentraciji ≥ 0,5‰. Materijal i metode: Podaci su retrospektivno prikupljeni iz medicinske dokumentacije pacijenata koji su hospitalizovani u Urgentnom centru Vojvodine tokom 2016. godine sa dijagnozom traume, u čijoj je krvi dokazan etanol u koncentraciji ≥ 0,5‰.Rezultati: Tokom posmatranog perioda usled traume zbrinuto je 358 pacijenata. Kod 11% je utvrđena alkoholemija u koncentraciji ≥ 0,5‰. Najviše pacijenata je zbrinuto u julu. Saobraćajna nesreća je bila najčešći mehanizam trauma (47% pacijenata). Najveći broj pacijenata je zbrinut zbog izolovane kraniocerebralne povrede (60%). Najčešće su to bili muškarci (96%), prosečne starosti 46 (±27) godina. Najveći broj pacijenata sa izolovanom kraniocerebralnom traumom je imao koncentraciju etanola u krvi između 1,5-3,0‰. U toj grupi je utvrđena najveća smrtnost (11%), najniže vrednosti GCS (6,28 ± 4,76), kao i GAP bodovnog sistema (13,71 ± 4,87). Najveći broj pacijenata, njih 11 (79%), imalo je GCS ≤ 8.Zaključak: Trauma je značajan zdravstveni problem u starosnoj dobi do 44 godina i u kombinaciji sa alkoholom povezana je sa većom stopom smrtnosti. Posebnu pažnju treba usmeriti na mere prevencije i edukacije, kako bi uticali na svest populacije.
Ključne reči:
alkohol, trauma, urgentni centar, kraniocerebralne povrede, GCS, GAP.
Abstract
Introduction: Trauma is a significant global problem, especially among the young. It is the leading cause of death in those younger than 44. Ethanol is the most commonly abused psychoactive substance due to its availability, price, and tradition, and is a known contributing factor in both fatal and nonfatal trauma.
Goal: Assess the relationship between the type of trauma and blood alcohol content (BAC) in patients treated for trauma, who had ≥ 0,5‰ BAC. Material and methods: The data was retrospectively collected from medical documentation of patients treated for trauma at the Emergency center of Vojvodina during 2016, who had ≥ 0,5‰ BAC. Results: During the observed time period 358 patients were hospitalized due to trauma. 11% of those patients had more than ≥ 0,5‰ BAC. Most of them were treated in July. Traffic accidents were the most common cause of trauma (47%). Most were hospitalized due to isolated craniocerebral injury (60%). Most were men (96%), whose average age was 46 (±27). Most patients with isolated craniocerebral injury had between 1,5-3,0‰ BAC. That group was found to have the highest mortality (11%), the lowest GCS (6 ,28 ± 4,76), and GAP scoring system (13,71 ± 4,87). Conclusion: Trauma is a significant healthcare problem in people under the age of 44, and when combined with alcohol it is linked to higher mortality rates. Attention should be given to education and prevention, in order to influence the public opinion.
Key words:
alcohol, BAC, trauma, emergency center, craniocerebral injury, GCS, GAP.
References:
PDF Marić N. et al • MD-Medical Data 2018;10(4): 185-189